Zijn plantaardige eiwitten slechter verteerbaar?

PDCAAS & DIAAS

Het idee dat plantaardige eiwitten slechter verteerbaar zijn komt van onderzoeken die één of beide van de twee belangrijkste evaluatie methodes gebruikt die verteerbaarheid van eiwitten meet. Namelijk de methode PDCAAS (Protein Digestibility Corrected Amino Acid Score) of de methode DIAAS (Digestible Indispensable Amino Acid Score). Deze twee methodes voor de verteerbaarheid van eiwitten kunnen zeker nuttig zijn maar ze zijn verre van perfect. Deze methoden scoren namelijk de verteerbaarheid van eiwitten door ze in isolatie te bekijken, per product apart.

Wanneer een product bepaalde essentiële aminozuren mist, krijgt het een lagere score. En dat is niet hoe een echt voedingspatroon eruit ziet. We eten niet enkel maar linzen of alleen maar tofu. We wonen in een rijk land en hebben de beschikking over meerdere eiwitbronnen. Dagelijks hebben we een voedingspatroon met meerdere producten die elkaar aanvullen qua essentiële aminozuren, verschillende soorten fruit, groenten, bonen, noten en granen. 

Wanneer PDCAAS en DIAAS wel bruikbaar?

De methodes PDCAAS en DIAAS kunnen wél goed inzicht geven wanneer er maar enkele eiwitbronnen zijn in een voedingspatroon. Bijvoorbeeld in het geval van een hongersnood met ernstige ondervoeding, wanneer er alleen maar rijst beschikbaar is. Dan kun je snel duidelijk krijgen welke voedingsmiddelen beschikbaar moeten komen om een tekort aan essentiële aminozuren op te lossen.

Het andere probleem met de DIAAS en PDCAAS is dat deze vaak zijn berekend door ratten en varkens in het laboratorium te onderzoeken. Deze krijgen dan de rauwe vorm van het eiwit. Maar wij mensen eten niet de rauwe vorm van bonen en volkoren granen, we koken ze of we gebruiken een andere bereiding. En we weten dat als deze gekookt worden het eiwit beter verteerbaar wordt. Dieren hebben bovendien een andere spijsvertering dan wij. Deze factoren zorgen ervoor dat er scores uit deze onderzoeken komen die de verteerbaarheid en kracht van plantaardig eiwit onderschatten.

Heb ik als vegan of vegetariër meer eiwit nodig?

Gelukkig is de wetenschap continue in ontwikkeling en zijn er steeds meer onderzoeken beschikbaar die bij mensen zijn uitgevoerd. Ondanks de limitaties van de twee score systemen ziet het ernaar uit dat er maar een paar procent verschil zit tussen de verteerbaarheid van dierlijk en plantaardig eiwit. Daarnaast bevatten plantaardige producten zoals fruit, groenten, volkoren granen en noten alle essentiële aminozuren (lees er hier meer over). Dat is dan ook de reden dat er geen andere aanbevelingen nodig zijn voor vegetariërs of vegans qua hoeveelheid eiwit per dag.

Bronnen:

Craddock, J. C., Genoni, A., Strutt, E. F. and Goldman, D. M. (2021). Limitations with the Digestible Indispensable Amino Acid Score (DIAAS) with special attention to plant-based diets: A review. Current Nutrition Reports, 1–6. link.springer.com/article/10.1007/s13668-020-00348-8

Mariotti, F. and Gardner, C. D. (2019). Dietary protein and amino acids in vegetarian diets: A review. Nutrients, 11(11), 2661.
www.mdpi.com/2072-6643/11/11/2661

Tomé, D. (2013). Digestibility issues of vegetable versus animal proteins: Protein and amino acid requirements – Functional aspects. Food and Nutrition Bulletin, 34(2), 272–4. journals.sagepub.com/doi/pdf/10.1177/156482651303400225

Marsh, K. A., Munn, E. A. and Baines, S. K. (2013). Protein and vegetarian diets. Medical Journal of Australia, 199(4 Suppl), S7–10. faunalytics.org/wp-content/uploads/2015/05/Citation2049.pdf